Opsesivno-kompulzivni poremećaj ličnosti kao adaptivni anakronizam: "Filogenetska inercija" i opsesivnost populacije u modernom zapadnjačkom društvu
Ključne riječi:
opsesivno-kompulzivni poremećaj ličnosti, ličnost, filogenetska inercija, moderno društvo, evolucijaSažetak
Opsesivno-kompulzivni poremećaj ličnosti, koji Američko psihijatrijsko udruženje određuje kao jedan od deset poremećaja ličnosti, prema gotovo svim se etiologijama smatra okolinski uvjetovanim sindromom. Međutim, novija evolucijska objašnjenja, uzimajući u obzir indekse rasprostranjenosti i procjene heritabilnosti, objašnjavaju opsesivnu patologiju kao adaptaciju na klimatske specifičnosti sjeverne klime, koje imaju izražena godišnja doba, nisku gustoću naseljenosti i nisku socijalnu kompleksnost. Iako ova evolucijska etiologija opravdano izbjegava pretpostavke patologije, ne objašnjava zašto su te pretpostavke prisutne već odavno. U tu se svrhu upotrebljava "filogenetska inercija", odnosno smanjenje u sposobnostima koje proizlazi iz nepodudarnosti između prošlih i sadašnjih selekcijskih pritisaka. Rad pojašnjava na koji se način razvijena strategija može zamijeniti za štetni poremećaj proučavajući odstupanje između razvijene opsesivne psihologije i društvenim zahtjevima za fleksibilnom pažnjom, suradnjom, otvorenosti i kompleksnosti. Kako se i navodi, empirijska su istraživanja podijeljena te samo neka donose dokaze o disfunkcionalnosti, s time da je ta disfunkcionalnost relativna jer ne dovodi u pitanje preživljavanje i ne smanjuje reproduciranje. U radu su dane su preporuke za daljnja istraživanja. Na temelju dosadašnjih istraživanja može se smatrati kako je opsesivno-kompulzivni poremećaj ličnosti, razvijen još u pretpovijesno doba, idalje adaptivan u modernom društvu te se "filogenetska inercija" može rabiti samo kao metaforična heuristika.##submission.downloads##
Objavljeno
2015-07-21
Broj časopisa
Rubrika
Articles