Stilovi suočavanja povezani sa simptomima posttraumatskog stresa i depresije nakon porođaja kod hrvatskih žena

Sažetak

Porođaj je normativni čin u životu žene i uglavnom se smatra pozitivnim događajem. Međutim, svaka treća žena doživi porođaj kao tjelesnu prijetnju za sebe i/ili za svoje novorođenče te 3 % žena nakon porođaja razvije posttraumatski stresni poremećaj (PTSP). Dosadašnja istraživanja upućuju na to da su slabe strategije suočavanja povezane s PTSP-om nakon porođaja, međutim, ta su se istraživanja uglavnom koristila jednodimenzionalnim mjerama strategija suočavanja. Drugim riječima, tek valja ispitati koje specifične dimenzije suočavanja pridonose PTSP-u nakon porođaja. Ciljevi su ovog istraživanja ispitati simptome PTSP-a nakon porođaja te kako su različiti stilovi suočavanja povezani sa simptomima PTSP-a i depresije kod žena u Hrvatskoj. Žene (N = 160) koje su rodile unatrag dvije godine ispunile su online upitnik koji mjeri simptome PTSP-a (Impact of Event Scale – IES), poslijeporođajnu depresiju (Edinburgh Postnatal Depression Scale – EPDS) te stilove suočavanja (Brief Cope). U ovom je uzorku 1.9 % ispitanica izvijestilo o ozbiljnim simptomima PTSP-a nakon porođaja, a 21.9 % ih je izvijestilo o depresivnim simptomima. Većina je žena (66.7 %) sa simptomima PTSP-a izvijestila i o depresivnim simptomima. S druge strane, 28.6 % žena s depresivnim simptomima također je izvijestilo i o simptomima PTSP-a, što upućuje na viši komorbiditet PTSP-a i depresije nego obrnuto. Od izbjegavajućih su stilova suočavanja poricanje i samookrivljavanje pozitivno korelirali sa simptomima PTSP-a i depresije, dok je odustajanje pozitivno koreliralo samo sa simptomima PTSP-a, a odvraćanje pažnje sa simptomima depresije. Također, niže razine planiranja i više razine emocionalne podrške bile su povezane s višom razinom depresivnosti. Međutim, nakon kontroliranja poslijeporođajnih psihopatoloških simptoma stilovi suočavanja nisu bili značajni prediktori simptoma PTPS-a, ali je samookrivljavanje bilo značajni prediktor depresivnih simptoma. Žene u Hrvatskoj izvještavaju o psihopatološkim simptomima nakon porođaja te su oni povezani sa stilovima suočavanja. Izbjegavajući stil suočavanja, samookrivljavanje, posebno je povezan s depresivnim simptomima. Buduća bi istraživanja trebala ispitati prediktore PTSP-a kod hrvatskih žena u reprezentativnijim uzorcima u trudnoći te s praćenjem nakon porođaja. Također, probir za poslijeporođajne psihopatološke simptome trebao bi se provoditi i za simptome depresije i za simptome PTSP-a.