Efekti anksioznosti i depresivnosti na prepoznavanje emocionalnih izraza lica

Abstract

Na uzorku od 58 sudionika odabranih predispitivanjem s obzirom na izraženost crte anksioznosti ispitani su efekti anksioznosti i depresivnosti na uspješnost, učestalost i brzinu prepoznavanja emocionalnih izraza lica. Anksioznost je procijenjena Upitnikom anksioznosti kao stanja i crte ličnosti (STAI), a depresivnost Beckovim inventarom depresivnosti (BDI). Emocionalni su izrazi lica korišteni u istraživanju preuzeti iz baze The Karolinska Directed Emotional Faces (KDEF). Korišteno je 70 fotografija emocionalnih izraza lica, od toga 35 lako i 35 teško prepoznatljivih. Zadatak je sudionika bio što brže i točnije prepoznati podražaje prezentirane na ekranu računala. Osobe niskog stanja anksioznosti točnije su prepoznavale lako prepoznatljive emocionalne izraze lica, dok su osobe visokog stanja i crte anksioznosti brže prepoznavale radostan izraz lica. Kada se radi o teško prepoznatljivim emocionalnim izrazima, sudionici visoki na crti anksioznosti sporiji su od nisko anksioznih prilikom davanja odgovora "iznenađenje" te imaju i duže prosječno vrijeme reakcije pri prepoznavanju pozitivnih emocija. Rezultati dobiveni na ekstremnim skupinama sudionika s obzirom na razinu anksioznosti i depresivnosti pokazuju da anksiozne osobe teško prepoznatljive izraze lica češće prepoznaju kao prestrašene, a nisko depresivne osobe kao radosne. Razmotrene su teorijske i kliničke implikacije dobivenih rezultata.